สืบจากส้วม : ส้วมเจ้ามาจากไหน
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Description
ส้วมเจ้ามาจากไหน
เมื่อเรารับแนวคิด “เทวราชา” จากความเชื่อฮินดูที่เชื่อว่า พระมหากษัตริย์คือ สมมุติเทพ มาใช้กับการปกครองบ้านเมืองของสยาม การปฏิบัติกับพระราชาจึงต้องกระทำด้วยความพิเศษ มีพิธีกรรมและพิธีรีตองมากมายเพื่อให้สมสถานะและพระเกียรติยศ ไม่เว้นแม้แต่เรื่องที่เกี่ยวข้องกับสิ่งปฏิกูล เพราะถึงแม้จะเป็น อึ ก็เป็น “อึ” ของพระนารายณ์
อึ กับ พระราชา
อึ ในการรับรู้ของคนละกลุ่มย่อมแตกต่างกันไป สำหรับเจ้านายชั้นสูงและพระมหากษัตริย์แล้ว อึ ถือเป็นเรื่องอัปมงคล คติความเชื่อนี้สะท้อนให้เห็นในธรรมเนียมการปฏิบัติประการหนึ่ง คือ การที่พระมหากษัตริย์ทรงต้องผลัดผ้านุ่งลายสัตว์ป่าหิมพานต์เป็นผ้าชนิดอื่นก่อนเข้าห้องพระบังคน (ห้องน้ำ) เพราะถือกันว่าสัตว์ป่าหิมพานต์เป็นของศักดิ์สิทธิ์ตามคติเทวราชา หากต้องเข้าใกล้อึ ก็อาจทำให้เกิดความมัวหมอง
[cover](https://archives.museumsiam.org/uploads/r/national-discovery-museum-institute-ndmi/6/7/7/6771a4006e24e1d6476bd102cb645aa3c1d35ac896f641e4ea73de43ed09d900/TH-NDMI-EXH-TMP-05-03-005_142.jpg)
[cover](https://archives.museumsiam.org/uploads/r/national-discovery-museum-institute-ndmi/6/7/7/6771a4006e24e1d6476bd102cb645aa3c1d35ac896f641e4ea73de43ed09d900/TH-NDMI-EXH-TMP-05-03-005_142.jpg)
Keywords
ส้วม, เทวราชา, สมมุติเทพ, พระบังคน