ชาวนานักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง : ครกกระเดื่อง และโชงโลง
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Description
ครกกระเดื่อง
ใช้ตำข้าวให้เปลือกหลุดออกเป็นข้าวสาร ครกกระเดื่องเป็นการนำหลักการทำงานของคานมาช่วยทุ่นแรงในการตำข้าวเปลือกให้กลายเป็นข้าวสาร การใช้หลัก “คานยก” ช่วยให้เราออกแรงน้อยลง และแทนที่จะใช้มือยกสากตำก็ใช้เท้าเหยียบที่ปลายด้านหนึ่งของคาน จุดหมุนจะช่วยยกปลายอีกข้างที่มีสากติดอยู่ เมื่อยกเท้าออกสากจะถูกปล่อยลงมาตำข้าวในครก
โชงโลง
เป็นเครื่องทุ่นแรงในการวิดน้ำเข้านาระหว่างพื้นที่ระดับใกล้ๆกัน เวลาใช้จะดึงด้ามเข้าหาตัวก่อน โดยใช้มือหนึ่งเป็นตัวค้ำ (จุดหมุน) ทำให้ด้ามเป็นคานกดกระบวยให้วิดน้ำ ก่อนดันด้ามไปให้สุดเชือกเพื่อเสือกน้ำเข้านา เหมือนการใช้พลั่วตักดิน หากแต่โชงโลงมีเชือกช่วยรับน้ำหนักไว้เหมือนลูกตุ้มที่ตัวลูกตุ้มเป็นคานนั่นเอง
[cover](https://archives.museumsiam.org/uploads/r/national-discovery-museum-institute-ndmi/e/d/3/ed3813e85ef3c5745ec4477e9e3f6ebd9065d25c32070105c41c4fe359f6d600/TH-NDMI-EXH-TMP-07-03-004_142.jpg)
[cover](https://archives.museumsiam.org/uploads/r/national-discovery-museum-institute-ndmi/e/d/3/ed3813e85ef3c5745ec4477e9e3f6ebd9065d25c32070105c41c4fe359f6d600/TH-NDMI-EXH-TMP-07-03-004_142.jpg)
Keywords
ครกกระเดื่อง, โชงโลง, เครื่องทุ่นแรง, ตำข้าว, วิดน้ำ